De gemeenteraadsverkiezingen (Vragen van kinderen)

Waar is de burgemeester voor? Wie kan burgemeester worden? Hoeveel verdient een burgemeester?

Frankrijk heeft een president, de gemeente heeft… een burgemeester die om de 6 jaar door de inwoners wordt gekozen. Deze verkiezingen, die gemeenteraadsverkiezingen worden genoemd, vinden plaats op zondag 15 en 22 maart 2020. Om te kunnen stemmen moet je ten minste 18 jaar oud zijn, ingeschreven staan op de kiezerslijst van de gemeente en met je kiezerskaart en identiteitskaart komen. Let op: de burgemeester is de populairste gekozen vertegenwoordiger van de Fransen, omdat hij ook de dichtstbijzijnde is.

De burgemeester runt de gemeente (per 1 januari 2019 waren dat er 34.979), maar hij of zij staat er niet alleen voor. Hij of zij wordt geholpen door gemeenteraadsleden (des conseillers municipaux), waaronder zijn of haar plaatsvervangers (ses adjoints), die samen de verschillende taken verdelen: wegen, scholen, kinderopvang, geldzaken, verenigingen, afvalscheiding, het milieu… Het aantal gemeenteraadsleden is afhankelijk van de grootte van de gemeente.
Wat een burgemeester kan beslissen (afhankelijk van het geld dat hij heeft) met het akkoord van de gemeenteraad: een stoep repareren, een theaterfestival organiseren, materiaal voor de school kopen, geld geven aan verenigingen, de bibliotheek renoveren, een kinderopvang regelen, een speeltuin aanleggen, een besluit nemen om het maaien van het gazon op zondagochtend te verbieden… Hij sluit ook huwelijken, ondertekent vergunningen om een huis te bouwen, een garage… Hij zorgt voor de veiligheid van de bewoners: hij is degene die de hulpdiensten organiseert in geval van een overstroming of brand. Hij vertegenwoordigt de staat en moet de wetten van het land handhaven. Op het stadhuis (of gemeentehuis) worden ook geboorten en sterfgevallen aangekondigd. Hij neemt ook beslissingen over verkeer en parkeren.

Waar komt het geld van de gemeente vandaan?

De inwoners van een gemeente betalen belasting. Dit geld wordt gebruikt voor het schoolvervoer, de kantines, de scholen, het schoonmaken van de wegen… De staat geeft ook geld en sommige gemeenten lenen ook geld.

Wie kan burgemeester worden?

Om burgemeester van je gemeente te worden, moet je een man of een vrouw zijn die op de eerste dag van de verkiezingen minstens 18 jaar oud is, ingeschreven zijn op de kiezerslijst van de gemeente of daar je belastingen betalen. Je moet ook tijd hebben en mensen vinden om een kieslijst op te stellen.

Wordt de burgemeester betaald?

We noemen dat compensatie. Hoe groter de gemeente (en dus de werklast), hoe meer geld de burgemeester krijgt. Voor gemeenten met minder dan 500 inwoners ontvangen de burgemeesters 646 euro bruto per maand. Het salaris stijgt tot 1.178 euro voor burgemeesters van gemeenten met tussen 500 en 999 inwoners en vervolgens tot 3.421 euro voor een gemiddelde stad van 50.000 inwoners. Boven de 100.000 inwoners stijgt het salaris naar 5.512 euro. Uitzonderingen zijn Parijs, Lyon en Marseille Hier krijgen de burgemeesters tussen de 8.137 en 8.650 euro.

Kinderen in de gemeenteraad?

Sommige steden zijn bezig met het opzetten van kinder- of jeugdraden. Hier kunnen kinderen discussiëren, met ideeën komen en projecten voorstellen. Een plek om te leren over burgerschap en democratie! Je moet bij de gemeentehuizen nagaan of jouw gemeente een gemeentelijke jeugdraad heeft ingesteld.

Woordenlijst

Bureau de vote (Stembureau)
Hier wordt de stemming gehouden, op het stadhuis, in een school, in een gymzaal…

Bulletin de vote (Stembiljet)
Dit is het blad waarop de naam van de kandidaat (of de lijst van kandidaten) is geschreven.

Isoloir (Stemhokje)
Het is een afgesloten hokje met een gordijn waar de kiezer zijn stembiljet uit het zicht van anderen kan invullen.

Assesseurs (Stembureauleden)
Personen die de voorzitter van het stembureau helpen.

Dépouillement (de stemmen tellen)
Dit is het moment aan het einde van de dag, na het sluiten van het stembureau, waarop de enveloppen worden geopend om de stembiljetten te tellen.

Aart Sierksma
Bron: Dis, maman (ou papa), c’est quoi les municipales? [Florence Chédotal]