‘Hegvlechten’ in de Morvan

In Ouroux-en-Morvan wordt hard gewerkt aan het onderhoud van de heggen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een speciale techniek, die uniek is in Frankrijk. Op z’n Morvandiaux la pléchie genoemd: ‘hegvlechten’ of ‘tuunen’.

Overal in de Morvan zie je het, het maakt niet uit waar je bent, het landschap met z’n heggen, het coulisselandschap. Sommige heggen op de traditionele manier gevlochten, andere geklepeld door grote, grove maaimachines. Of poëtisch gezegd: c’est le peigne contre la tondeuse (de kam tegen de maaier). De expertise van het ‘hegvlechten’ is niet verloren gegaan. Je kunt het herkennen aan de horizontaal afgebogen takken in de richting van de heg. De takken worden met elkaar verweven en in elkaar gevlochten tot een ondoordringbare heg.

Gemeenteambtenaar Christophe Cléraux leert ‘hegvlechten’

Gisteren heeft Philippe Hoeltzel, organisator van de Maand van het ‘Hegvlechten’, de lokale plécheurs bijeen gebracht om de kennis door te geven aan o.a. Christophe Cléraux, de gemeenteambtenaar van Ouroux-en-Morvan. De Morvandiau van 24 jaar had deze techniek nog nooit beoefend. Op de landbouwschool in Challuy heb ik het in ieder geval niet geleerd,” glimlachte hij. “Mijn vader was tuinarchitect en kende het. Mijn grootvader was een boer en hij ‘hegvlechtte’ ook. Een mooie kans om te ontdekken hoe het vroeger werd gedaan en goed om de lokale kennis niet te laten verdwijnen.”

De jonge gemeentelijke werknemer is de laatste van zijn collega’s, die wordt ingewijd in deze praktijk. Een wens van André Guyollot (burgemeester van Ouroux-en-Morvan, zelf ook plécheur: “We willen graag dat de gemeenteambtenaren kunnen ‘hegvlechten’ voor de gemeentelijke percelen. De techniek is eenvoudig te leren. Eerst voorzichtig de tak inkepen, daarna de tak ombuigen zonder hem te breken”. Jean-Paul Berlo vlecht vervolgens de takken in elkaar. “Aan zijn rustige bewegingen herkennen we zijn meesterschap. Je hebt ervaring nodig om te weten welke takken je moet gebruiken, niet te groot en niet te klein.”

“Dit soort heggen voorkomt dat koeien en schapen kunnen ontsnappen uit de weilanden,” zegt Jean-Paul Berlo. “De rest van het hout wordt gebruikt voor de houtkachel, want al het hout van de heggen is van particuliere eigenaars”. Hij geeft toe dat hij slechts zo nu en dan deze vorm van onderhoud toepast. “De laatste tijd hebben wij veel hekken geplaatst. We vonden het ‘hegvlechten’ niet de moeite waard en het kost erg veel tijd. Toch is het goed om deze techniek nieuw leven in te blazen en door te geven aan de volgende generatie. Het hangt erg van de mensen af, die het willen uitoefenen. Eén van mijn zonen kent de techniek ondertussen ook en als er kleinkinderen komen ga ik ze het persoonlijk aanleren. Dit is iets dat niet verloren mag gaan, zoals zoveel andere dingen”.

Voor de liefhebbers: website galvachers

Aart Sierksma
Bron: ljdc, Savez-vous plécher chez vous, à la mode du Morvan ? [Pierre Destrade]