Tag Archief van: toerisme
audiorondleiding leerzaam en leuk
Erg leuk om te doen en ook in het Nederlands deze gratis audio rondleiding in de omgeving van Autun maar ook op andere plaatsen in de Bourgogne. Het leukste is natuurlijk om er heen te gaan en ter plekke de wandeling te lopen en de uitleg te horen via je telefoon, maar zeker ook leuk is om lekker vanuit huis de plekken te bezoeken via de computer en de interessante uitleg te horen. De Nederlandse vertaling, is wel even wennen en een duidelijke computerstem maar het went snel. Veel kijk en luisterplezier gewenst.
De koepelgevangenis in Autun
Het culturele erfgoed in Autun kun je best veelzijdig noemen: vele oude en middeleeuwse gebouwen, zowel religieus als seculier, waaronder een koepelgevangenis (panopticum), de enige die nog bewaard is gebleven in Frankrijk.
Voordat de gevangenis werd opgenomen in het uitbreidingsproject van het musée Rolin, heeft de gemeentelijke archeologische dienst er een studie verricht, waarbij alle graffiti werden geregistreerd die de gevangenen er in de loop van de eeuw van bewoning hadden achtergelaten.
De gevangenis van Autun, gebouwd in 1852 door architect André Berthier, is gebaseerd op een circulair systeem dat panoptisch wordt genoemd en werd bedacht door de Engelse filosoof en hervormer Jeremy Bentham.
(Een panopticum of panopticon is een gebouw dat bestaat uit een centrale hal met daarrond ringen van cellen over verschillende verdiepingen gestapeld. Een cel heeft twee ramen: één naar buiten en één naar de centrale hal gericht. Eén opzichter in de hal volstaat om alle bewoners te bewaken. Het werd vroeger gebruikt als gevangenis, als school, als werkplaats of ziekenhuis).
De gevangenis van Autun, die van meet af aan zeer onaangenaam was om in te wonen, heeft maar weinig veranderingen ondergaan. Wijzigingen werden eerder aangebracht in het gebruik van de cellen dan in de bouw. Daarom is deze gevangenis ook zo zeldzaam.
De geschiedenis
Sinds een jaar onderzoekt de gemeentelijke dienst voor archeologie van Autun het gebouw, met een eerste diagnosefase die in december 2020 begon, en een tweede tussen juli en oktober. Archeologe Clarisse Couderc: ‘We wilden onderzoeken wat er aan archeologisch materiaal aanwezig was. We probeerden uit te vinden hoe deze gevangenis was ingericht, daarna bestudeerden we de graffiti op de muren en deuren. De gevangenis werd geopend in 1856 en gesloten tussen 1954 en 1956. Het werd vervolgens verkocht aan een particulier die er een garage en opslagruimte van maakte voordat de stad het uiteindelijk in 2003 verwierf.’
Liefdesverklaringen, geloofsuitingen, kalenders, gedichten…
Vierhonderd graffiti werden ontdekt op de meest recente pleisterlagen. De archeoloog heeft een speciale opleiding moeten volgen om dit soort tekeningen vast te leggen en te ontcijferen. De berichten en tekeningen werden eerst gelokaliseerd om vervolgens dertig tot veertig foto’s met verschillende flitsinstellingen te maken. De beelden werden daarna samengevoegd door een softwareprogramma dat het mogelijk maakte met het licht te spelen om de op de muren gegraveerde beelden beter te kunnen lezen.
De beelden getuigen van de behoefte van de gevangenen van alle leeftijden en herkomst om hun verblijf in de gevangenis te markeren. Voornamen, kalenders, boten, landschappen, dieren of het bombarderen van een dorp tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn nauwkeurig gegraveerd of met potlood getekend. ‘We hebben religieuze teksten gevonden, maar ook beschrijvingen van maaltijden, liefdesverklaringen en veel verwijzingen naar Algerije, Oran (de tweede stad van Algerije) in het bijzonder. Wij beschikken ook over een groot aantal data en namen die ons in staat stellen de gevangenisarchieven te raadplegen om meer over deze gevangenen te weten te komen.
‘We moesten ons eerst verdiepen in wat in de wetenschap stratigrafie heet, de bestudering van de oorsprong, samenstelling, spreiding en opeenvolging van de zg. strata oftewel lagen (verflagen en pleisterlagen),’ zegt Yannick Labaune, archeoloog van de gemeente.
‘Omdat deze graffiti als schade werd gezien, werden de muren regelmatig opnieuw geschilderd. We weten dat de hele gevangenis in de 19e eeuw rood was geverfd, terwijl het huis van de directeur blauw was geverfd,’ legt Clarisse Couderc uit, die enkele maanden heeft samengewerkt met Amélie Roger, een archeologe die op contractbasis was ingehuurd.
Registreren en documenteren van de graffiti
Tijdens toekomstige werkzaamheden voor de herinrichting van de gevangenis in het kader van de uitbreiding van het Musée Rolin zouden de tekeningen en berichten bedekt of vernietigd kunnen worden en daarmee verloren kunnen gaan. Doordat ze nu geregistreerd en gedocumenteerd zijn zullen de sporen van deze inscripties bewaard blijven.
‘We hebben het met onze studie en werkzaamheden kunnen veiligstellen. Wij zullen de inventarisatie samen met de catalogus van foto’s aan het ministerie van Culturele Zaken overhandigen. Het geeft een mooi totaalbeeld van het gebouw en zijn potentieel. Het is voor ons een echte uitdaging om hiermee het belang van deze studie aan te tonen. Het zeer rijke Autun heeft namelijk naast de Romeinse periode of de Middeleeuwen nog andere schatten op haar grondgebied die misschien als minder interessant worden beschouwd maar dat zeker niet zijn’, vertrouwt Yannick Labaune ons toe.
Een deel van de cellen zal worden bewaard en aan het publiek worden getoond om te laten zien hoe deze gevangenis eruit heeft gezien. Autun zal een nieuw facet van zijn culturele erfgoed onthullen met deze panoptische gevangenis, uniek in Frankrijk. De integratie ervan in een groot ontwikkelingsproject zal het weer tot leven brengen, want, zoals Yannick Labaune het ons toevertrouwt, ‘archeologie mag nooit een belemmering zijn’.
Tot voor kort werd graffiti niet erg serieus genomen, maar nu wordt het bestudeerd omdat het ons veel vertelt over de sociologie van de gevangenen, hun levensomstandigheden en hun idealen, en omdat het de geschiedenis van een speciale plaats een beetje levendiger maakt.
Een panoptisch seizoen in Autun
Vrijdag 19 november om 20.30 uur
Cinéma Arletty in Autun: vertoning van de documentaire Il n’y aura plus de nuit een ontmoeting met de regisseur en leden van het Maison du patrimoine oral de Bourgogne.
Van vrijdag 19 tot zondag 21 november
Déprisonner: surveiller, enfermer et déporter pendant la Seconde Guerre mondiale. Gratis toegang. Informatie op www.deprisonner.org
Vrijdag 3 en zaterdag 4 december
Studiedagen over de voormalige ronde gevangenis van Autun met conferenties gedurende twee dagen over panopticisme, de bouw en de werking van deze gevangenis. Gratis. In de stadsschouwburg.
Zaterdag 4 december om 20:30 uur
Vertoning in de bioscoop Arletty van de film Bruno Reidal van Vincent le Port, waarvan sommige scènes in 2019 in de gevangenis zijn opgenomen. Vertoning gevolgd door een ontmoeting met de directeur.
Van 3 tot 10 december
Tentoonstelling Amnesty International en de gevangenis bij de ingang van het stadhuis en in het Lycée Bonaparte.
Van 3 december tot 28 februari
Het einde van een gevangenis, tentoonstelling van Ferrante Ferranti’s foto’s in het Musée Rolin.
Van 22 tot 23 januari
Bij het MPOB ( Maison du patrimoine oral de Bourgogne) in Anost: final de déprisonner.
Van gevangenen wordt verwacht dat ze een cultuur van gehoorzaamheid ontwikkelen
Théophile Lavault, doctor in de politieke filosofie, is sinds september 2020 aan het werk bij het Maison du patrimoine oral de Bourgogne. Hij kreeg de opdracht de archieven van het departement te doorzoeken. ‘Er zijn meer dan 8.500 vellen papier met documenten over de geschiedenis van de gevangenis en de gevangenenregisters, waarin we bijna de hele geschiedenis van de gevangenis hebben, met uitzondering van de Tweede Wereldoorlog, tijdens welke de gevangenis door de Gestapo werd bestuurd. Het is een wetenschappelijk werk dat zich richt op de geschiedenis van de architectuur en deze in dialoog brengt met de sporen die door de gevangenen zijn achtergelaten,’ aldus de jonge filosoof.
Landloperij bestraft met gevangenisstraf
Uit deze archieven kon hij informatie putten over de mensen die in deze gevangenis werden ontvangen voor korte straffen van één tot vijf jaar. ‘Veel arbeiders, mijnwerkers en later metaalbewerkers uit Le Creusot, werden gevangen gezet na de grote staking van 1870 en de repressie die daarop volgde. Er waren ook reizigers in Autun die als bedelaars of landlopers werden beschouwd. 40% van de toenmalige gevangenisbevolking in Frankrijk werd opgesloten wegens landloperij of bedelarij voor een periode van drie tot zes maanden. Anderen werden gevangen gezet voor kleine diefstallen. Er waren ook enkele vrouwen in Autun, soms vergezeld van hun kinderen tot de leeftijd van vier jaar. Deze vrouwen werden soms gevangen gezet voor vrouwelijke illegaliteit: abortus en kindermoord’, legt Théophile Lavault uit.
Ouders die betaalden om hun recalcitrante kind op te sluiten
En onder de minderjarigen die in de gevangenis zaten, zijn er ook die op verzoek van hun ouders gevangen werden gehouden. ‘De ouders betaalden om hun kind voor een paar dagen of weken op te sluiten’.
Een belangrijke bron van informatie voor Théophile Lavault waren de gevangenisregisters. ‘De griffier registreerde de datum van binnenkomst, de achternaam, voornaam, beroep en woonadres als die er was. Het Vichy-regime voegde daar nog de vermelding van ras aan toe. Er zijn ook fysieke beschrijvingen van gevangenen en hun kleren te vinden, zodat die konden worden teruggegeven bij hun vrijlating. Dit is interessant omdat het veel zegt over sociale status. Als een verdachte in Autun terechtstaat, kunnen we de datum van de terechtzitting en de tenlastelegging achterhalen’, aldus de jonge filosoof, die ook de aard van de straffen heeft ontdekt die gevangenen tijdens hun opsluiting kregen opgelegd. ‘Ik dacht dat mensen vooral voor geweld naar een isoleercel werden gestuurd, maar in de 19e eeuw werden twee broers gestraft met droog brood en water omdat ze in de werkplaats hadden gelachen. Volgens de gevangenisregels moest je zwijgen. Dit maakte het mogelijk om de 50 gevangenen in Autun te straffen, die onder toezicht stonden van slechts drie personen: de hoofdbewaker, zijn vrouw die voor de vrouwen zorgde, en een plaatsvervanger’, aldus de jonge onderzoeker, die wijst op een ‘cultuur van gehoorzaamheid’.
Deze studie, die een mengeling is van geschiedenis en sociologie, stelt ons in staat ‘deze strafmaatschappij’ waarover de Franse filosoof Michel Faucoult (bekend vanwege zijn politieke activisme in de jaren 70 en 80) sprak, te begrijpen.
Aart Sierksma
Bron: 400 graffitis étudiés et inventoriés à la prison circulaire [Meriem Souissi]
De koepelgevangenis in Autun
Het culturele erfgoed in Autun kun je best veelzijdig noemen: vele oude en middeleeuwse gebouwen, zowel religieus als seculier, waaronder een koepelgevangenis (panopticum), de enige die nog bewaard is gebleven in Frankrijk.
Voordat de gevangenis werd opgenomen in het uitbreidingsproject van het musée Rolin, heeft de gemeentelijke archeologische dienst er een studie verricht, waarbij alle graffiti werden geregistreerd die de gevangenen er in de loop van de eeuw van bewoning hadden achtergelaten.
De gevangenis van Autun, gebouwd in 1852 door architect André Berthier, is gebaseerd op een circulair systeem dat panoptisch wordt genoemd en werd bedacht door de Engelse filosoof en hervormer Jeremy Bentham.
(Een panopticum of panopticon is een gebouw dat bestaat uit een centrale hal met daarrond ringen van cellen over verschillende verdiepingen gestapeld. Een cel heeft twee ramen: één naar buiten en één naar de centrale hal gericht. Eén opzichter in de hal volstaat om alle bewoners te bewaken. Het werd vroeger gebruikt als gevangenis, als school, als werkplaats of ziekenhuis).
De gevangenis van Autun, die van meet af aan zeer onaangenaam was om in te wonen, heeft maar weinig veranderingen ondergaan. Wijzigingen werden eerder aangebracht in het gebruik van de cellen dan in de bouw. Daarom is deze gevangenis ook zo zeldzaam.
De geschiedenis
Sinds een jaar onderzoekt de gemeentelijke dienst voor archeologie van Autun het gebouw, met een eerste diagnosefase die in december 2020 begon, en een tweede tussen juli en oktober. Archeologe Clarisse Couderc: ‘We wilden onderzoeken wat er aan archeologisch materiaal aanwezig was. We probeerden uit te vinden hoe deze gevangenis was ingericht, daarna bestudeerden we de graffiti op de muren en deuren. De gevangenis werd geopend in 1856 en gesloten tussen 1954 en 1956. Het werd vervolgens verkocht aan een particulier die er een garage en opslagruimte van maakte voordat de stad het uiteindelijk in 2003 verwierf.’
Liefdesverklaringen, geloofsuitingen, kalenders, gedichten…
Vierhonderd graffiti werden ontdekt op de meest recente pleisterlagen. De archeoloog heeft een speciale opleiding moeten volgen om dit soort tekeningen vast te leggen en te ontcijferen. De berichten en tekeningen werden eerst gelokaliseerd om vervolgens dertig tot veertig foto’s met verschillende flitsinstellingen te maken. De beelden werden daarna samengevoegd door een softwareprogramma dat het mogelijk maakte met het licht te spelen om de op de muren gegraveerde beelden beter te kunnen lezen.
De beelden getuigen van de behoefte van de gevangenen van alle leeftijden en herkomst om hun verblijf in de gevangenis te markeren. Voornamen, kalenders, boten, landschappen, dieren of het bombarderen van een dorp tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn nauwkeurig gegraveerd of met potlood getekend. ‘We hebben religieuze teksten gevonden, maar ook beschrijvingen van maaltijden, liefdesverklaringen en veel verwijzingen naar Algerije, Oran (de tweede stad van Algerije) in het bijzonder. Wij beschikken ook over een groot aantal data en namen die ons in staat stellen de gevangenisarchieven te raadplegen om meer over deze gevangenen te weten te komen.
‘We moesten ons eerst verdiepen in wat in de wetenschap stratigrafie heet, de bestudering van de oorsprong, samenstelling, spreiding en opeenvolging van de z.g. strata oftewel lagen (verflagen en pleisterlagen),’ zegt Yannick Labaune, archeoloog van de gemeente.
‘Omdat deze graffiti als schade werd gezien, werden de muren regelmatig opnieuw geschilderd. We weten dat de hele gevangenis in de 19e eeuw rood was geverfd, terwijl het huis van de directeur blauw was geverfd,’ legt Clarisse Couderc uit, die enkele maanden heeft samengewerkt met Amélie Roger, een archeologe die op contractbasis was ingehuurd.
Registreren en documenteren van de graffiti
Tijdens toekomstige werkzaamheden voor de herinrichting van de gevangenis in het kader van de uitbreiding van het Musée Rolin zouden de tekeningen en berichten bedekt of vernietigd kunnen worden en daarmee verloren kunnen gaan. Doordat ze nu geregistreerd en gedocumenteerd zijn zullen de sporen van deze inscripties bewaard blijven.
‘We hebben het met onze studie en werkzaamheden kunnen veiligstellen. Wij zullen de inventarisatie samen met de catalogus van foto’s aan het ministerie van Culturele Zaken overhandigen. Het geeft een mooi totaalbeeld van het gebouw en zijn potentieel. Het is voor ons een echte uitdaging om hiermee het belang van deze studie aan te tonen. Het zeer rijke Autun heeft namelijk naast de Romeinse periode of de Middeleeuwen nog andere schatten op haar grondgebied die misschien als minder interessant worden beschouwd maar dat zeker niet zijn’, vertrouwt Yannick Labaune ons toe.
Een deel van de cellen zal worden bewaard en aan het publiek worden getoond om te laten zien hoe deze gevangenis eruit heeft gezien. Autun zal een nieuw facet van zijn culturele erfgoed onthullen met deze panoptische gevangenis, uniek in Frankrijk. De integratie ervan in een groot ontwikkelingsproject zal het weer tot leven brengen, want, zoals Yannick Labaune het ons toevertrouwt, ‘archeologie mag nooit een belemmering zijn’.
Tot voor kort werd graffiti niet erg serieus genomen, maar nu wordt het bestudeerd omdat het ons veel vertelt over de sociologie van de gevangenen, hun levensomstandigheden en hun idealen, en omdat het de geschiedenis van een speciale plaats een beetje levendiger maakt.
Een panoptisch seizoen in Autun
Vrijdag 19 november om 20.30 uur
Cinéma Arletty in Autun: vertoning van de documentaire Il n’y aura plus de nuit een ontmoeting met de regisseur en leden van het Maison du patrimoine oral de Bourgogne.
Van vrijdag 19 tot zondag 21 november
Déprisonner: surveiller, enfermer et déporter pendant la Seconde Guerre mondiale. Gratis toegang. Informatie op www.deprisonner.org
Vrijdag 3 en zaterdag 4 december
Studiedagen over de voormalige ronde gevangenis van Autun met conferenties gedurende twee dagen over panopticisme, de bouw en de werking van deze gevangenis. Gratis. In de stadsschouwburg.
Zaterdag 4 december om 20:30 uur
Vertoning in de bioscoop Arletty van de film Bruno Reidal van Vincent le Port, waarvan sommige scènes in 2019 in de gevangenis zijn opgenomen. Vertoning gevolgd door een ontmoeting met de directeur.
Van 3 tot 10 december
Tentoonstelling Amnesty International en de gevangenis bij de ingang van het stadhuis en in het Lycée Bonaparte.
Van 3 december tot 28 februari
Het einde van een gevangenis, tentoonstelling van Ferrante Ferranti’s foto’s in het Musée Rolin.
Van 22 tot 23 januari
Bij het MPOB ( Maison du patrimoine oral de Bourgogne) in Anost: final de déprisonner.
Van gevangenen wordt verwacht dat ze een cultuur van gehoorzaamheid ontwikkelen
Théophile Lavault, doctor in de politieke filosofie, is sinds september 2020 aan het werk bij het Maison du patrimoine oral de Bourgogne. Hij kreeg de opdracht de archieven van het departement te doorzoeken. ‘Er zijn meer dan 8.500 vellen papier met documenten over de geschiedenis van de gevangenis en de gevangenenregisters, waarin we bijna de hele geschiedenis van de gevangenis hebben, met uitzondering van de Tweede Wereldoorlog, tijdens welke de gevangenis door de Gestapo werd bestuurd. Het is een wetenschappelijk werk dat zich richt op de geschiedenis van de architectuur en deze in dialoog brengt met de sporen die door de gevangenen zijn achtergelaten,’ aldus de jonge filosoof.
Landloperij bestraft met gevangenisstraf
Uit deze archieven kon hij informatie putten over de mensen die in deze gevangenis werden ontvangen voor korte straffen van één tot vijf jaar. ‘Veel arbeiders, mijnwerkers en later metaalbewerkers uit Le Creusot, werden gevangen gezet na de grote staking van 1870 en de repressie die daarop volgde. Er waren ook reizigers in Autun die als bedelaars of landlopers werden beschouwd. 40% van de toenmalige gevangenisbevolking in Frankrijk werd opgesloten wegens landloperij of bedelarij voor een periode van drie tot zes maanden. Anderen werden gevangen gezet voor kleine diefstallen. Er waren ook enkele vrouwen in Autun, soms vergezeld van hun kinderen tot de leeftijd van vier jaar. Deze vrouwen werden soms gevangen gezet voor vrouwelijke illegaliteit: abortus en kindermoord’, legt Théophile Lavault uit.
Ouders die betaalden om hun recalcitrante kind op te sluiten
En onder de minderjarigen die in de gevangenis zaten, zijn er ook die op verzoek van hun ouders gevangen werden gehouden. ‘De ouders betaalden om hun kind voor een paar dagen of weken op te sluiten’.
Een belangrijke bron van informatie voor Théophile Lavault waren de gevangenisregisters. ‘De griffier registreerde de datum van binnenkomst, de achternaam, voornaam, beroep en woonadres als die er was. Het Vichy-regime voegde daar nog de vermelding van ras aan toe. Er zijn ook fysieke beschrijvingen van gevangenen en hun kleren te vinden, zodat die konden worden teruggegeven bij hun vrijlating. Dit is interessant omdat het veel zegt over sociale status. Als een verdachte in Autun terechtstaat, kunnen we de datum van de terechtzitting en de tenlastelegging achterhalen’, aldus de jonge filosoof, die ook de aard van de straffen heeft ontdekt die gevangenen tijdens hun opsluiting kregen opgelegd. ‘Ik dacht dat mensen vooral voor geweld naar een isoleercel werden gestuurd, maar in de 19e eeuw werden twee broers gestraft met droog brood en water omdat ze in de werkplaats hadden gelachen. Volgens de gevangenisregels moest je zwijgen. Dit maakte het mogelijk om de 50 gevangenen in Autun te straffen, die onder toezicht stonden van slechts drie personen: de hoofdbewaker, zijn vrouw die voor de vrouwen zorgde, en een plaatsvervanger’, aldus de jonge onderzoeker, die wijst op een ‘cultuur van gehoorzaamheid’.
Deze studie, die een mengeling is van geschiedenis en sociologie, stelt ons in staat ‘deze strafmaatschappij’ waarover de Franse filosoof Michel Foucault (bekend vanwege zijn politieke activisme in de jaren 70 en 80) sprak, te begrijpen.
Aart Sierksma
Bron: 400 graffitis étudiés et inventoriés à la prison circulaire [Meriem Souissi]
De monumenten van Tanlay
De monumenten van Tanlay
Heb je het over Tanlay dan heb je het over het majestueuze renaissancekasteel. De gemeente ligt aan het canal de Bourgogne. Het dorp is zo’n beetje rond het kasteel gebouwd. Als je het dorp inloopt of -rijdt, zie je een indrukwekkende dubbele laan van 700 jaar oude lindebomen dat een koninklijk perspectief biedt. Deze laan leidt de bezoeker naar de poort van een van de mooiste renaissance residenties van de Bourgogne. Het kasteel is regelmatig als decor gebruikt voor verschillende historische films, zoals de beroemde Angélique, Marquise des anges of Ces Messieurs des Bois dorées.
De haven met alle bedrijvigheid
Het ook onmogelijk de 17e-eeuwse kerk Saint-Sylvestre in Tanlay over het hoofd te zien, die in de hoofdstraat staat. Het is gebouwd in 1655 en draagt op de klokkentoren de wapens van de koning, des Chabots et des Clermont-Tonnerre.
Iets verderop, een ander juweeltje, l’abbaye de Quincy. Het is een symbool van de cisterciënzer kunst in al zijn soberheid. Deze abdij werd gesticht in 1133 en maakt deel uit van de zes abdijen van Pontigny.
Maar in het dorp gaat het niet alleen om oude monumenten. Tanlay, Commissey en Saint-Vinnemer zijn drie goed samenwerkende gemeenten die volop met hun tijd meegaan. In de haven bijvoorbeeld is het altijd druk en zijn de ligplaatsen meestal bezet. Toeristen, zowel op het water als op de weg weten Tanlay tegenwoordig heel goed te vinden. Aan de ene kant van de haven liggen de boten, aan de andere kant staan de campers. Het is bijzonder goed toeven in en rond het restaurant zo bij het water. De boten op enkele meters afstand geven je de indruk dat je in een andere wereld bent aangekomen.
Guillaume heeft z’n hele hebben en houden in België achtergelaten en zich definitief op enkele meters van het kasteel gevestigd. Zijn winkel draagt de naam ‘La basse-cour’ en is een knipoog naar het Belgische bier. Tegenover zijn winkel staat Chambres d’hôtes ‘La virgule’.
Tanlay heeft ook heel wat te bieden voor sportliefhebbers met zijn golfbaan (9 holes) en zijn twee permanente circuits voor trailrunning. (Trailrunning is een duursport die bestaat uit hardlopen over onverharde paden. Meestal over een heuvelachtig terrein met grote afdalingen en stijgingen. Trailrunning lijkt wel iets op veldlopen, maar veldloopwedstrijden zijn vrijwel altijd over kortere afstanden). In juli en september worden in Tanlay twee trailrunning wedstrijden georganiseerd en die zijn een begrip in de kleine wereld van deze sport.
Bezoek aan het kasteel
Het kasteel van Tanlay, dat tijdens de godsdienstoorlogen (1552-1598) in bezit was van de familie Admiraal de Coligny, werd voltooid door Michel Particelli d’Hemery en kwam aan het eind van de 17e eeuw in handen van de Markies de Tanlay. Het bouwwerk is beroemd om zijn trompe-l’oeil galerij, maar ook om de fresco’s in de Liga-toren, zijn imposante slotgracht, zijn stallen en het Nymphaeum. (Een nymphaeum (Oudgrieks Νυμφαῖον) is, in de Griekse en Romeinse oudheid, een monument gewijd aan de nimfen, in het bijzonder de bronnimfen. Deze monumenten waren oorspronkelijk kleine grotten, door tradities aangewezen als de woonplaats van de lokale nimfen. Soms werden ze zo ingericht dat ze voorzien konden worden van een waterbron. Vervolgens begonnen kunstmatige grotjes de plaats in te nemen van de natuurlijke).
Een bezoek is zeer de moeite waard. Het is voor het publiek geopend op maandag, woensdag, donderdag en vrijdag van 10.00 tot 12.30 uur en van 14.00 tot 18.00 uur; op zaterdag en zondag van 10.00 tot 18.00 uur.
Aart Sierksma
Bron: Tanlay et ses vieilles pierres
l’Escargot morvandiau
In februari 2014 is Martine Belin een slakkenkwekerij begonnen. In zeven jaar heeft haar slakkenkwekerij in Barnay een behoorlijke groei doorgemaakt. Zij legt uit hoe de ontwikkeling van de Escargot Morvandiau, de naam van haar boerderij, zich in de eerste drie jaar heeft voltrokken.
Martine Belin is begonnen met een oppervlakte van 200 m². ‘Destijds was het de bedoeling om eens te kijken of zo’n kwekerij levensvatbaar zou kunnen zijn’. Dit bleek al snel erg succesvol en een jaar later werd de oppervlakte vergroot tot 400 m². Sinds 2016 worden de slakken gehouden op een oppervlakte van 600 m².
In 2018 heeft Martine Belin een belangrijke stap voorwaarts gezet met de bouw van haar eigen verwerkingsfabriek. ‘Vroeger moest ik naar Besançon en Louhans reizen voor de verwerking. Het hebben van een eigen werkplaats was een enorm voordeel voor mijn middelgrote bedrijf’, vertelt de slakkenkweker. ‘Als je in je eentje zo’n bedrijf wilt runnen, is een kwekerij met een oppervlakte van 600 m² voor een jaarlijkse productie van 200.000 slakken voldoende. Vanaf nu heb ik geen ontwikkelingsprojecten meer op de agenda staan. Het belangrijkste is om mijn bedrijf, met alle activiteiten die daarbij horen, voort te zetten.’
De kweek
In 2019 heeft Martine Belin besloten om te stoppen met de kweekfase, die in haar ogen te beperkend is geworden. ‘Er zijn allerlei omstandigheden in de slakkenkweek die we niet in de hand hebben, zoals klimatologische risico’s. Voortplanting is een heel grillige fase, en daardoor een bron van extra stress. Wij lijden aanzienlijke verliezen wanneer het bijvoorbeeld slecht weer is. Dit jaar zijn zelfs de gerenommeerde kwekerijen niet in staat om babyslakken te leveren,’ legt Martine Belin uit. Zij heeft ervoor gekozen om babyslakken te kopen van verschillende kweekleveranciers. Om het hoofd te bieden aan de steeds grilliger weersomstandigheden, denkt Martine erover om over te stappen op iets anders naast haar slakkenkwekerij. ‘Met de opeenvolgende hittegolven hebben sommige kwekers veel verloren,’ legt ze uit. ‘In onze branche wordt nu gesproken om over te stappen op meer geschiktere slakken die beter tegen hitte kunnen of soorten die juist water, schaduw en koelte op prijs stellen.’ Door al deze ontwikkelingen is Martine Belin begonnen met het telen van aardperen, een plant die volgens haar aan haar verwachtingen zou voldoen.
100% lokaal
Martine Belin koopt bij verschillende leveranciers babyslakken van maximaal een week oud. Eenmaal op haar kwekerij, zorgt zij voor de kweek van de slakken door de groeicyclus van de weekdieren, die in de open lucht worden grootgebracht, dagelijks te volgen. De tweede fase is de oogst, die in september plaatsvindt. Daarna volgt de verwerking in haar eigen fabriek, dat tot januari duurt. In deze belangrijke tijd van het jaar, doet ze een beroep op twee seizoenarbeiders om haar te helpen. De productie en bereiding gebeurt uiteraard op traditionele wijze: Slakken in de schelp, in een bouillon, in een Bourgondische saus, met Vieux Marc, in eendenvet of in een slakkenmarinade zijn de voornaamste recepten die ter plaatse, op de slakkenboerderij van Barnay, worden bereid. Martine Belin verkoopt haar producten rechtstreeks vanaf de boerderij, maar ook op herfstmarkten, traditionele markten en kerstmarkten. Zij levert ook aan de horeca, waarnaar vooral in juli en augustus veel vraag is. Je kunt haar boerderij ook bezoeken.
De gegevens
Slakkenkwekerij : L’Escargot Morvandiau
Productie en bereiding van slakken
Leiding: Martine Belin
1, rue de l’Ouche de Velay
Lieu-dit ” Barnay Dessus ” – 71540 Barnay
Tel: 03 85 52 26 45 of 06 31 89 03 51
E-mail: contact@escargot-morvandiau.fr
Site : www.escargot-morvandiau.fr
Activiteiten: Kweken en verwerken van slakken, rechtstreekse verkoop op de boerderij en toeristische bezoeken, verkoop op markten en beurzen. Directe verkoop op afspraak.
L’Escargot Morvandiau heeft het label “Parc du Morvan” en het merk “Morvan Nature et Talents” gekregen. De slakken worden uitsluitend gevoed met planten die in de Morvan groeien en een supplement van granen van een regionale coöperatie.
Aart Sierksma
Bron: Sept ans après, Martine Belin croit encore en l’Escargot morvandiau [Michel Sookhoo]
De Tour de France 2021 doorkruist de Nièvre
De Tour de France 2021 zal tijdens de 7e etappe, vrijdag 2 juli, door Fourchambault, Varennes-Vauzelles, Nevers, Saint-Benin-d’Azy, Rouy, Châtillon-en-Bazois, Château-Chinon…rijden.
Er was al een sterk vermoeden tijdens de presentatie, maar het wachten was op de officiële bekendmaking van de A.S.O. (Amaury Sport Organisation, de organisator van de Tour de France, een Frans bedrijf dat gespecialiseerd is in het organiseren van grote sportevenementen. A.S.O. is actief in het wielrennen, de auto- en motorsport, atletiek, golf en paardensport). De kogel is nu dus door de kerk. In een officieel document van de A.S.O., dat aan de departementale raad van de Cher werd aangeboden, staat het verloop van de 7de etappe van de editie 2021. De Nièvre wordt op vrijdag 2 juli over 95 km doorkruist tijdens de etappe tussen Vierzon (Cher) en Le Creusot (Saône-et-Loire), die 248 km lang is. Het is al weer elf jaar gelden dat het peloton door het departement de Nièvre trok.
Na het passeren van Foëcy, Bourges, Saint-Germain-du-Puy, Jouet-sur-l’Aubois en Cours-les-Barres in de Cher, zullen de renners de Nièvre inrijden. Ze hebben er al 87 km opzitten als ze via Fourchambault richting le Creusot gaan. Ze zullen de volgende gemeenten in de Nièvre doorkruisen:
Fourchambault, Marzy, Varennes-Vauzelles, Nevers, Saint-Éloi, Sauvigny-les-Bois, Saint-Jean-aux-Amognes, Saint-Benin-d’Azy, Billy-Chevannes, Rouy, Alluy, Châtillon-en-Bazois, Tamnay-en-Bazois, Maux, Saint-Péreuse, Dommartin, Saint-Hilaire-en-Morvan, Château-Chinon, Arleuf en Glux-en-Glenne.
Aart Sierksma
Bron: Le Tour de France 2021 passera dans la Nièvre sur 95 km : voici les communes traversées [Yannick Borde]