300 jaar geniën uit Beaune
Ook fan van de rubriek Markante Personen in Bourgondische Zaken? Musée des Beaux-Arts in Beaune heeft nu een tentoonstelling over 20 markante, geniale personen uit die stad.
Ook fan van de rubriek Markante Personen in Bourgondische Zaken? Musée des Beaux-Arts in Beaune heeft nu een tentoonstelling over 20 markante, geniale personen uit die stad.
De abdij van Fontenay, in 1118 gesticht door Cisterciënzer monniken en sinds 1981 Unesco werelderfgoed, krijgt een eigen wijngaard. Er worden momenteel 20.000 wijnstokken aangeplant: twee derde deel bestaat uit Chardonnay en een derde deel uit Pinot Noir. Het zijn de druivenrassen waar de beroemde witte en rode Bourgogne wijnen van worden gemaakt.
Het Parc National de Forêts heeft elk jaar tussen april en augustus een zeer zeldzame, beschermde bewoner: de zwarte ooievaar. Deze vogel is tevens het symbool van dit jonge nationale bospark (2019) op de grens van de Côte-d’Or en de Haute-Marne.
De Olympische vlam voor de Zomerspelen van Parijs 2024 komt naar Bourgondië. Vorig jaar maakte het departement Côte-d’Or al bekend hem te zullen ontvangen en inmiddels heeft ook de Yonne daartoe besloten. Daar gaat de vlam naar Auxerre.
Op 24 februari is het 20 jaar geleden dat Bernard Loiseau het leven verliet. Hij behoorde tot de grote Franse chef-koks. Met drie Michelin sterren bracht hij zijn restaurant, La Côte d’Or, in Saulieu op het allerhoogste niveau.
De kunst van het nietsdoen
In L’humeur de Linda, uitgezonden op TV5 Monde geeft Linda Giguère adviezen over hoe je op een kunstzinnige wijze kunt niksen. Voltaire: ‘Het leven is niets anders dan verveling of slagroom.’ En hij dacht zelf dat hij niet zo goed kon schrijven!
Naarmate de lockdown langer duurt, gaan de dagen voorbij en lijken ze steeds meer op elkaar. De maandag is gelijk aan de woensdag en zo verder. ‘Voor de één smaken de aaneengeschakelde dagen naar leegte, voor de ander is het een suikerpot. Wat te doen?
Velen van ons hebben niets te doen, of willen in ieder geval niets doen’, legt ze uit. ‘Daar is niets mis mee. In Nederland hebben de Nederlanders een woord om deze toestand van het niets te beschrijven: niksen. Het is de kunst om niets te doen’, vervolgt Linda Giguère. ‘Het idee is eenvoudig: als je niksen wilt oefenen, hoef je alleen maar een paar minuten te nemen en niets te doen’.
In het Frans zeggen we flemmarde: dat we lui zijn, luilakken of luiwammesen, dat wil zeggen dat we onze tijd doorbrengen met dagdromen, dat we rondlopen terwijl we op niets zitten te wachten, zoals je kunt lezen in Le Trésor de la langue française (De Schat van de Franse Taal). In deze lichte en zonnige tijden zou men ook de werkwoorden lézarder kunnen gebruiken, wat betekent: zich lui verwarmen aan de zon en cagnarder: lanterfanten. Het laatste werkwoord heeft wel een negatieve betekenis, net als lambiner: treuzelen, langzaam en traag handelen terwijl je je tijd verspilt.
‘Dit kleine niksen, waar sommige mensen zelfs bang voor zijn, is essentieel’, zegt Linda Giguère. ‘Het zorgt er voor dat we onze batterij weer opladen. Studies hebben zelfs aangetoond dat niksen op de lange termijn angst vermindert, ons verouderingsproces vertraagt en ons immuunsysteem versterkt. Dus naar de hel met de productivisten, stakhanovisten en workaholics! Zoals een journalist zei: ‘Het gaat nog wel een tijdje duren, dus genoeg tijd om te oefenen. Het kost niets!’
Aart Sierksma
Bron: Pratiquez-vous le «niksen», l’art de ne rien faire? [Alice Develey]
In hun boek Tournée générale schilderen de journalisten Thomas Pitrel en Victor Le Grand een portret van Frankrijk in relatie tot alcohol.
Thomas Pitrel: Als we teruggaan in de geschiedenis zien we dat de wijnstok uit Rome komt en zich gelijktijdig met het christendom heeft verspreid. Wijn werd en wordt gedronken tijdens de mis, de viering van het sacrament van de eucharistie in de katholieke kerk. Er waren in het verleden perioden waarin drinkwater van onvoldoende kwaliteit was en waarin de consumptie van wijn door de overheid werd aangemoedigd. Sinds het einde van de jaren zestig is er iets veranderd: het alcoholgebruik van de Fransen is bijna gehalveerd. Maar in de hoofden van mensen is het een essentieel element van de Franse cultuur gebleven. Victor Le Grand: Als we het hebben over alcohol in Frankrijk, praten we in eerste instantie over wijn omdat we daar allemaal een relatie mee hebben, zelfs degenen die niet drinken. Bovendien is het erg moeilijk om niet te drinken. Het komt er op neer dat zelfs als je niet van wodka of whisky houdt het toch bijna onmogelijk is om geen wijn of champagne te drinken na een doop, een bruiloft of de ondertekening van een contract. Omdat wanneer we je een glas champagne aanbieden, we geen alcohol aanbieden: we nodigen je uit om iets te vieren en de alcohol verdwijnt naar de achtergrond tijdens zo’n ritueel.
Th. P.: Vroeger waren de maaltijden die op de ministeries of de ambassades werden aangeboden dé gelegenheid om heel veel alcohol te drinken, en Frankrijk had de reputatie de beste banketten aan te bieden. De Franse keuken is tegenwoordig een traditie die door Unesco, de cultuurtak van de Verenigde Naties, is uitgeroepen tot cultureel werelderfgoed. Het ceremonieel blijft dus behouden, maar het is niet langer de gewoonte om overdreven veel drinken. V.L.G: Dit is ook van invloed op het Franse politieke leven: de consumptie van alcohol in de Assemblee (de Franse Tweede Kamer) is sinds de laatste parlementsverkiezingen gehalveerd. Vandaag de dag gaat het er niet meer zo aan toe als in de tijd van president Chirac, die dol was op een Corona zo uit de fles: het is veel minder cool om te drinken als je een politicus bent.
Th.P. : Door niets, helaas. De kleine dorpscafés zijn met de uittocht van het platteland naar de steden en door de sluiting van de fabrieken verdwenen. Zelfs als we de cafés nu weer zouden heropenen, verandert dit niets aan het feit dat het gebruik is veranderd, dat mensen ver van de dorpen zijn gaan werken en dat winkels zijn gesloten. Franse cafés sterven uit.
Th.P. : Wat bier betreft zie ik een duidelijke ontwikkeling, aangezien alternatieve brouwerijen bijna 7% van de bieromzet in Frankrijk hebben veroverd. Voor biologische wijn is het ingewikkelder voor zover het een ontwikkeling is die zich niet wenst te houden aan de keurmerken, waardoor deze wijn moeilijk te kwantificeren is. Het concept biologische wijn blijft daardoor nogal vaag. V.L.G.: In elk geval beantwoorden deze nieuwe ontwikkelingen aan de wensen van de consument, die op zijn hoede is voor de massale industrialisatie van voedsel en die controle wenst over wat hij eet en drinkt. We zouden kunnen spreken van de wens om ‘meer kwaliteit’.
Th.P. : Alcohol is niet onderworpen aan dezelfde regels als voedsel. Veel mensen denken dat wijn alleen druiven bevat, maar er zijn veel stoffen die in wijn zijn toegestaan, net zoals in biologische wijn trouwens. Is dat slecht? Het is niet aan ons om daarover te oordelen, maar het lijkt ons normaal dat iedereen kan zien wat hij of zij drinkt. V.LG. : Dat gezegd hebbende, de beroemde ‘wijnlobby’ is geen geheime organisatie. In werkelijkheid ligt de macht bij de regionale bestuurders, die zelf weer worden aangestuurd door de parlementsleden van de wijndistricten. Wat echter jammer is, is dat de staat niets doet om een discussie op gang te brengen tussen alcohollobbyisten en preventieverenigingen, terwijl de ene groep een belangrijke economische sector vertegenwoordigt en de andere bezorgd is over de volksgezondheid.
Aart Sierksma
Bron: L’alcool est culturel en France [Samuel Ribot]
Een ongebruikte spoorlijn tussen Dracy-Saint-Loup en Autun wordt binnenkort omgevormd tot een toeristisch fietspad. Een overeenkomst met SNCF (Franse spoorwegen) is in een afrondende fase. Het pad mag uitsluitend gebruikt worden door ongemotoriseerd verkeer. Het wordt een verlengstuk van de al bestaande 18 kilometer tussen Épinac en Dracy-Saint-Loup.
Goed nieuws van het ‘Communauté de communes Grand Autunois-Morvan’ dat verantwoordelijk is voor de voortgang van het ‘voie verte’-project. Het departement Saone-et-Loire, de regio Bourgogne-Franche Comté en de staat financieren het plan voor 80%.
Het project maakt deel uit van een groter geheel dat in 2013 is gestart. Er is 950.000 euro voor beschikbaar gesteld. Het doel is om fietsroutes te creëren tussen Anost en Arleuf in de Nièvre en Nolay in de Côte-d’Or, die geschikt zijn voor alle ongemotoriseerde weggebruikers.
‘Op dit moment hebben we een goede verbinding liggen tussen Puits Hottinguer in Épinac en Dracy-Saint-Loup’, zeggen Hubert Lobreau, vice-president van Grand Autunois-Morvan en Julien Barnay, hoofd van de afdeling Milieu. ‘We hebben dus nog ongeveer 6 kilometer nodig om deze fietspaden te verbinden met Autun’.
Dit laatste project moet komen op een bestaande spoorlijn die al heel lang niet meer wordt gebruikt. Een overeenkomst met de SNCF is in de maak. Het fietspad moet aangesloten worden op ‘le chemin de la Passerelle’ in Autun, waardoor het verbonden wordt met de camping ‘la Porte d’Arroux’, de Janus-tempel en het industrieterrein Bellevue.
Deze route moet de wijnstreek met de Morvan verbinden, twee totaal verschillende landschappen, dwars door het bos van de valleien van de Drée en de Arroux.
‘We zijn nu nog in de voorbereidende fase maar rekenen erop dat het 26 kilometer lange fietspad Autun-Epinac vóór 2021-2022 gerealiseerd is,’ zeggen Hubert Lobreau en Julien Barnay. ‘Het budget voor dit jaar is € 270.000 en daarmee breiden we het traject uit tot Saisy, waarna de verbinding met Nolay steeds dichterbij komt’.
Zowel wandelaars als fietsers zijn erg blij met de nieuwe ontwikkeling. Het is een mooie en meestal schaduwrijke route dat er een jaar geleden nog een paar kilometer bij heeft gekregen. Er ligt nu in totaal ongeveer 18 km tussen Épinac en zijn huidige eindpunt: het gehucht Ravelon tussen Curgy en Dracy-Saint-Loup.
Het woord terminus is toepasselijk omdat de voormalige spoorlijn nu voor motorvoertuigen verboden is. Het traject loopt soms langs het spoor van de TGV, die de oude spoorlijn heeft vervangen. Je ziet her en der nog borden met oude verhalen, die in het Frans “Les Chiffons rouges’* worden genoemd. Bijvoorbeeld over koeien die niet langer schrikken van de langsrijdende treinen.
De toeristische route is erg in trek doordat het door een landelijke omgeving loopt en ook doordat er allerlei verwijzingen zijn naar de oude spoorlijn van de SNCF met de oude huizen en haltes en het station van Saint-Léger-du-Bois-Sully. Je komt zelfs onderweg een Eiffeltoren tegen! Ergens halverwege kun je het kasteel van Sully bezoeken, geheel in renaissancestijl, voltooid in de vroege zestiende eeuw. Een juweeltje.
Vanuit Autun, het buurtschap Ravelon, gaat het pad richting Saint-Forgeot, daana langs Dracy-Saint-Loup met een oud indrukwekkend kasteel; Curgy met een prachtige romaanse kerk en de schitterende educatieve tuin Alôsnys met permacultuur, oftewel duurzaam tuinieren.
Bij Saint-Forgeot maak je kennis met de tweelingbergen, de Télots. Hier werd decennialang schalieolie gewonnen. Een eindje verder kruis je de kolenmijnen van Saint-Léger-du-Bois, de mijnen van Fourneaux, en in Épinac de Malakoff-mijntoren en de Hottinguermijn. Hier bevindt zich ook het mijnmuseum onder het stadhuis en nog een prachtig kasteel.
OPMERKING: De toeristische route wordt afgeschermd met houten slagbomen waardoor auto’s geen toegang hebben. Er staan houten banken en picknicktafels en in Épinac vind je een restaurant.
* Kijk op youtube: Michel Fugain: le chiffon rouge (https://youtu.be/-u9ScA4F8Vk)
Aart Sierksma
Bron: La voie verte emmènera bientôt vélos et randonneurs jusqu’à Autun[Dominique ARNAUD ]
Er is sinds korte tijd een kwaadaardige mot, de Pyrale de Buis, waargenomen in de Cote d’Or. Deze mot is afkomstig uit China en verspreidt zich snel over Frankrijk. De larven voeden zich alleen met Buxus bladeren en zijn in staat om in enkele weken een hele Buxus kaal te vreten. Deze link (Franstalig) legt uit wat u er tegen doen kunt.