De discussie over de kerstbomen

Met meer dan een miljoen verkochte exemplaren per jaar is de Morvan de belangrijkste Franse producent van kerstbomen. Tegenover het economisch succes staat de vervuiling.

In de Morvan is ongeveer 1.500 hectaren aan grond beplant met Nordmann, Noble en Epicéa bomen. Na tien jaar hebben die een hoogte bereikt van 1,5 meter en zijn ze klaar voor de verkoop. Het gaat in totaal om zo’n 150 producenten. Daarbij is 60% van de productie in handen van 15 bedrijven. Behalve de bedrijfseigenaren hebben nog eens zo’n 1.000 mensen inkomsten uit deze activiteit.

De kwaliteit van de kerstbomen uit de Morvan staat goed aangeschreven. Traditiegetrouw komt hier ook de kerstboom vandaan  voor het Elysée in Parijs. Op 21 november werd daartoe in Montsauche-les-Settons een spar van 13 meter gekapt. Eén op de vier in Frankrijk verkochte kerstbomen is opgegroeid in de Morvan. Hiervoor vindt geen ontbossing plaats en de afstand die ze moeten afleggen naar de koper is relatief kort. Om de herkomst ervan duidelijk te maken, hebben de producenten nu een label “Sapin de Noël du Morvan” ingevoerd. Inmiddels hebben 13 van hen ook het officiële IGP-label (Indication Géographique Protégée) aangevraagd.

Niet iedereen is blij met het succes van de kerstbomen uit de Morvan. Lokaal wekt de bedrijfstak weerstand op bij bewoners die zich hebben verenigd onder de naam Collectif du Morvan. Zij vinden dat dat de kwekers grond onttrekken aan de landbouw en aan de natuur, maar hun voornaamste bezwaar is de vervuiling van het water door het gebruik van pesticiden, herbiciden en fungiciden. Volgens het Collectief zijn er jaarlijks minimaal 7 chemische behandelingen nodig om mooie, goed groeiende bomen te verkrijgen en de bedrijven rendabel te maken.

Het Parc du Morvan stimuleert samen met de Franse Kerstbomenvereniging (Association Française du Sapin de Noël) mechanische in plaats van chemische onkruidbestrijding om het water te beschermen. De kwekers zeggen dat ze hun best doen om milieuvriendelijker te werken. Het IGP-label dwingt hen om regels voor bodembescherming en biodiversiteit na te leven. Kunstmest moeten worden vervangen door natuurlijke mest van pluimvee of schapen. Insecticiden en fungiciden dienen plaats te maken voor natuurlijke of biologische bestrijdingsmiddelen. Aan het IGP-label kleeft ook de verplichting om de grond te laten begrazen en pas aan het einde van de bloei maaien.

Vier bedrijven zijn inmiddels volledig biologisch:

• L’Biau Sapin Bio in Gâcogne,
• Laurent Cottin in Gien-sur-Cure,
• Bertrand Dumay in Quarré-les-Tombes,
• Sapin Bio Racines du Morvan.

Omdat het kweken van een biologische kerstboom veel meer werk vergt, is er wel een prijsverschil met niet-biologische bomen.

 

Tekst en foto: Myra PRINSEN